Sivilce Tedavisi

Özel Ankara Life Polikliniği
12 Ekim 2024
Dermatolog Doktor Fatma Yıldız

Sivilce ( Akne) Nedir?

Sivilce aslında bir yağ bezi hastalığıdır. Yağ bezleri ürettikleri salgılar cilt yüzeyini kaplar, cildimizin kurumasına engel olur, cildimizi enfeksiyonlara karşı korur. Her bir yağ bezi bir kıl köküne açılır. Yağ bezinin salgıladığı bu salgılar kıl sayesinde yüzeye ulaşır, yağ bezinin açıldığı bu kanal tıkanırsa yağ bezi yağ salgılamaya devam eder. Önce kapalı ve acık komedon dediğimiz yağ birikintileri oluşur sonra bu yağ birinkilerine akne yapan bakteriler yerleşince iltihaplı sivilceler oluşur.

Sivilce Neden Oluşur?

Sivilce genetik yatkınlık gösteren bir hastalıktır. Ailenizden gelen özelikler nedeniyle özellikle ergenlik döneminde yağ bezleri vücudunuzdaki hormonlara çok duyarlı olur. Yağ bezleri çok çalışır ve sivilceye neden olur. Sürülen yağlı kremler, hava aldırmayan makyaj malzemeleri yağ bezlerinin kanalını yani gözenekleri kapatarak sivilce oluşumunu kolaylaştırır.

Sivilce Nasıl Tedavi Edilir?

Sivilce tedavisi sivilcenin şiddetine göre seçilir. Sivilceleriniz hafifse yanlızca krem tedavileri verilmelidir. Çünkü her ilacın az veya çok yan etkisi vardır. Krem tedavisinin yeterli olacağı hastalarda antibiyotik tedavi vermeye gerek yoktur. Krem olarak kullanılacak ilaçlarda size göre seçilir komedon dediğimiz yağ bezlerinin uçları tıkalıysa soyucu kremler verilmelidir. Hafif ve orta dereceli aknelerde antibiyotikli kremler tedaviye eklenir. Akne tedavisinde kullanılabilecek bazı kremler şunlardır.
eritromisin, klindamisin, tetrasiklin, benzoil peroksit, retinoid, tretinoin, izotretinoin, adapalen

Sivilceler derin yerleşimli ve şiddetliyse ağızdan ilaç kullanmak gereklidir. Çünkü derin yerleşimli sivilceler iz bırakır. Sivilceler geçse bile sivilce izleri kalıcı olabilir. İz kalmasına engel olmak için şiddetli sivilceler beklenmeden tedavi edilmelidir. Sivilce tedavisi için en sık kullanılan ilaçlar ağızdan antibiyotik tedavisidir. Sivilce tedavisi uzun bir tedavidir antibiyotikler cevaba göre 2-4 ay kullanılmalıdır. Bu kadar uzun antibiyotik kullanmanın yan etkileri olabilir, antibiyotikler ancak dermatoloji uzmanı kontrolünde kullanılmalıdır.

Akne tedavisinde en etkili tedavi A vitamini (İzotretinoin) tedavisidir. Bu ilaç çok aknede çok etkilidir fakat çok fazla yan etkisi vardır bu nedenle yalnızca, şiddetli sivilcesi olan ve antibiyotik tedavisine yanıt alınmayan hastalarda verilir. En sık yan etkisi dudaklar, burun başta olmak üzere tüm vücutta kuruma yapmadır. Karaciğer enzimlerini yükseltebilir. Bu nedenle tedavi öncesi ve tedavi sırasında karaciğer testleri ve kan yağlarına rutin olarak bakılmaktadır. A vitamini içeren ilaçlar kullanırken kesinlikle hamile kalınmamalıdır.

Bu tedavilerin birlikte veya ayrı olarak, lazer, iğneli radyofrekans, kimyasal peeling tedavileri de kullanılabilir.

Sivilce Tedavisi Nasıl Planlanır?

Sivilce tedavisi, sivilcenin şiddetine, derinliğine kısacası size göre düzenlenir. İlaç kullanmanızı engelleyecek bir hastalığınız varsa hiç ilaç verilmeden yalnızca iğneli radyofrekans ve kimyasal peeling tedavileri yapılabilir çok zor sivilcelerde hem ilaç tedavileri hem de iğneli radyofrekans tedavisi birlikte başlanabilir. Şu unutulmamalıdır ki hangi tedavi yapılırsa yapılsın sivilce tedavisi uzun bir tedavidir. Tedavide en önemli noktanın, hekimle uyumlu olup, verilen önerilere uymanız gerekmektedir.

Akneli Ciltler Ne Yememeli?

Diyet ile akne arasında bir ilişki yoktur, yani cildimizi yağlı olmasının sebebi yediğimiz yiyecekler değildir. Yalnızca kan şekerini ani yükselte glükoz indeksi yüksek dediğimiz yiteceklerin mevcut akneyi alevlendirdiği görülmektedir. Bu nedenle çikolata, beyaz ekmek, şeker, fast food gıdalar, hazır meyve suları, süt ve süt ürünlerini çok tüketilmemesi önerilir.

Akne Oluşumunu Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

Akne oluşumunun ana sebebi genellikle hormonal değişikliklerdir. Özellikle ergenlik döneminde, vücutta artan androjen hormonları, ciltteki yağ bezlerinin daha fazla üretim yapmasına yol açar. Bu fazla yağ, ölü deri hücreleriyle birleşerek gözenekleri tıkar ve akne oluşumuna zemin hazırlar. Hormonlardaki bu dalgalanmalar sadece ergenlik döneminde değil, adet döngüsü, hamilelik, menopoz veya stres gibi durumlarda da tetiklenebilir. Stres anlarında kortizol gibi stres hormonlarının artması da ciltte yağ üretimini artırarak akneye neden olabilir. Hormonal dengesizliklerden kaynaklanan akne sorununu yönetmek için cilt bakımına dikkat etmek önemli olsa da, hormonal tedavi ve doktor tavsiyesiyle sorunun köküne inmek gerekebilir.

Akne oluşumunu önlemek için düzenli cilt bakımı ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları oldukça önemlidir. İlk olarak, cildinizi sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez nazik bir temizleyici ile temizlemek, cilt yüzeyinde biriken fazla yağ, kir ve ölü hücrelerin gözenekleri tıkamasını önler. Bu temizlikte olabildiğince cilt yapınıza uygun ürünler kullanmak cildi tahriş etmemek ve yağ dengesini bozmamak açısından önemlidir. Yağlı ciltlerde su bazlı ürünler tercih edilmelidir. Bunun yanı sıra, akne oluşumunu artıran sert peelinglerden ve aşırı cilt kurutucu ürünlerden kaçınmak önemlidir, çünkü bu tür işlemler cildi tahriş ederek daha fazla yağ üretimine yol açabilir.

Cildin nemli tutulması da akne oluşumunu önlemeye yardımcı olur. Yağsız, hafif ve komedojenik olmayan güneş koruyucuları, cildin ihtiyacı olan nemi sağlarken gözeneklerin tıkanmasını engeller hem de koruma sağlar. Aktif sivilcelerde, iyileşme dönemlerinde ve lekelerinde de güneşin negatif etkisi olduğunu hatırlamalı ve güneşten çok iyi korunmalıdır.

Ayrıca, sağlıklı beslenme de akne oluşumunu engelleyen bir faktördür. Aşırı şeker, işlenmiş gıdalar ve yağlı yiyecekler, ciltte yağ üretimini artırarak akneye yol açabilir. Dengeli bir diyet, bol su tüketimi ve bol sebze-meyve tüketimi cildin sağlıklı kalmasını destekler. Stres de akneye katkıda bulunabilir, bu nedenle düzenli egzersiz, yeterli uyku ve stres yönetimi gibi yaşam tarzı faktörlerine dikkat etmek akne oluşumunu azaltmada etkilidir.

Ayrıca, yüzünüze sık sık dokunmaktan kaçınmak, hijyen kurallarına dikkat etmek ve düzenli olarak yastık kılıfı değiştirmek gibi basit önlemler de akne oluşumunu azaltabilir. Ayrıca makyaj malzelerinizin cildinize uygun olduğuna emin olup olası bir anormallikte (sivilcelenme, kuruluk vb) o ürünü bir ile iki hafta kullanmayı bırakarak alerjenin o üründen kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek gerekir. Sorun geçiyor ise o ürünü kullanmamakta fayda vardır. Bunun yanı sıra makyaj malzelerini başkalarıyla paylaşmamak ve fırçaları sık sık temizleyip tam kuruduğunda kaldırmak da sivilceoluşumunu azaltmaya yönelik olumlu sonuçlar verecektir.

Sivilce tedavisinde nelere dikkat etmeliyim?

Akne uzun sürelidir, dolayısıyla uzun süre tedavi gerektirir. Akne tedavi edilmezse iz kalma riski artar. Kişinin sivilcelerini; kaşıması, akne izi kalma riskini artırır. Akne bir deri hastalığıdır. Tedavisi deri hastalıkları uzmanı hekimin alanına girer. Tedavi kişiye özeldir. Tedavide kullanılan ilaçlar çok çeşitlidir. İlaç seçimini hekim, hastanın yaşına, cinsiyetine, sivilcelerin şiddetine, yaygınlığına göre yapar. Her ilaç her hastada uygun olmayabilir. Belirli aralıklarla ilaçların değiştirilerek kullanılması, tüm ilaçlarda belli aralıklarda kontroller gereklidir.

Sivilceleri arıtmayan makyaj malzemesi var mıdır?

Kozmetik ürün alırken, bunların non-komedojenik ve yağ içermeyen (oil-free) ürünler olmasına dikkat edilmelidir. Yağlı olmayan ürünler, sivilceli ciltler için özel üretilen ürünler sivilceyi artırmaz, fakat egzersiz yaparken ve güneş altında iken, makyaj yapılmamalıdır. Çünkü makyaj ter yoluyla cilt yüzeyine yayılarak, gözenekleri tıkayabilir. Yağlı makyaj ürünleri ve kremler sivilceleri arttırabilir. Tüm makyaj ürünlerinin az yada çok alerji yapma olasılığı vardır.

Güneş sivilcelere iyi gelir mi?

Güneşlenmek, başlangıçta size sivilceleri azaltmış gibi gelebilir. Çünkü bronzlaşmak cildin koyulaşması sivilcelerin görünmesini azaltır. Fakat uzun dönemde güneş sivilcelerin leke bırakma olasılığını artırır. Sivilcelerden geriye kalan kahverengi lekelerin daha da koyulaşmasına neden olur. Çok güneşlenmek, deride ışık hasarı yaparak sivilce izlerinin kalıcı olmasına neden olabilir. Güneşin deri kanser riskini arttırdığı da bilinmektedir. Bu yüzden sivilceli kişiler de diğer insanlar gibi güneşten korunmalıdır. Sivilcesi olan kişiler güneş koruyucu olarak, yağsız yani oil-free, güneşten koruyucu kullanılmalıdır.

Sivilce Neden Oluşur?

Cildimizdeki yağ bezlerin iltihaplanması ile oluşur. Akne, uzun süreli ve tekrarlayıcı bir hastalıktır. Peki bu iltihaplanma neden oluyor; Akne birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle akne (sivilce) oluşur. Bunları başında kalıtım gelir. Diğer önemli faktör hormonal uyarıdır. Bir kez yağ bezinin boyun kısmı tıkanıp genişlemiş siyah nokta (komedon) oluştuktan sonra, propionibacterium acnes adı verilen ve normal şartlarda derimizde bizimle dost olarak yaşayan, az sayıdaki bakteri çoğalma fırsatı bulur ve aknenin artmasına katkı yapar.

Sivilce Nedir? Bulaşıcı Mıdır ?

Akne bulaşıcı değildir. Herhangi bir iç organ hastalığının belirtisi de değildir. Karaciğerden gelmez. Aknede hormonların etkisi büyüktür. Ama her zaman hormon bozukluğu olması gerekmez. Kan androjen hormon düzeyleri normal olsa da bu hormonlara deri duyarlılığı söz konusu olabilir ve yine akne oluşabilir. Ama hormon bozukluğu varsa mutlaka tedavi olmak gerekir. Çünkü hormon bozukluğu olan hastalarda sivilceler, tedaviye dirençli ve çok şiddetlidir. Kistik akne dediğimiz büyük iz bırakan sivilceler vardır. Hormon bozukluğunda sivilcelerle beraber kıllanma ve saç dökülmesi gibi ek belirtiler de olabilir. Akneye, ergenlik sivilceleri de denir çünkü daha çok ergenlikle başlar fakat yalnızca ergenlik çağına has değildir ve yirmili otuzlu yaşlarda da başlayabilir. Bazen ergenlik çağından erişkine kadar uzun yıllar devam edebilir. Kadın ve erkekte eşit sıklıkta görülür. Derinin yağlı bölgelerinde ortaya çıkar. Çoğunlukla yüz, boyun, sırt, göğüs, omuzlar ve bazen kalçalarda görülür.